STANDARDY OCHRONY MAŁOLETNICH - przypominamy o obowiązku wprowadzenia standardów ochrony małoletnich
Od 15 lutego 2024 r. weszły w życie przepisy wprowadzające standardy ochrony małoletnich przed przemocą. Dyrektorzy szkół i placówek oraz inne podmioty zobowiązane do wprowadzenia standardów ochrony małoletnich (w tym organizacje pozarządowe), mają 6-miesięczny czas na ich wdrożenie - czyli do 15 sierpnia 2024 r. Zmiany dotyczą także szerszego niż dotychczas obowiązku weryfikacji personelu do pracy z dziećmi.
Obowiązek wprowadzenia standardów ochrony małoletnich przed przemocą został wprowadzony ustawą z 28.07.2023 r. o zmianie ustawy - Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw. Mocą tej noweli, do ustawy o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich został dodany nowy rozdział - 4b pt.: Standardy ochrony małoletnich.
Kogo dotyczy obowiązek wdrożenia procedur ochrony małoletnich?
Zgodnie z art. 22b ustawy, obowiązek wprowadzenia standardów ochrony małoletnich, ma każdy:
- organ zarządzający jednostką systemu oświaty, o której mowa w art. 2 pkt 1-8 ustawy - Prawo oświatowe oraz inną placówką oświatową, opiekuńczą, wychowawczą, resocjalizacyjną, religijną, artystyczną, medyczną, rekreacyjną, sportową lub związaną z rozwijaniem zainteresowań, do której uczęszczają albo w której przebywają lub mogą przebywać małoletni;
- organizator działalności oświatowej, opiekuńczej, wychowawczej, resocjalizacyjnej, religijnej, artystycznej, medycznej, rekreacyjnej, sportowej lub związanej z rozwijaniem zainteresowań przez małoletnich.
W standardach, w sposób dostosowany do charakteru i rodzaju placówki lub działalności, określa się w szczególności:
- zasady zapewniające bezpieczne relacje między małoletnimi a personelem placówki lub organizatora, a w szczególności zachowania niedozwolone wobec małoletnich;
- zasady i procedurę podejmowania interwencji w sytuacji podejrzenia krzywdzenia lub posiadania informacji o krzywdzeniu małoletniego;
- procedury i osoby odpowiedzialne za składanie zawiadomień o podejrzeniu popełnienia przestępstwa na szkodę małoletniego, zawiadomienie sądu opiekuńczego oraz w przypadku instytucji, które posiadają uprawnienia, osoby odpowiedzialne za wszczynanie procedury „Niebieskie Karty”;
- zasady przeglądu i aktualizacji standardów;
- zakres kompetencji osoby odpowiedzialnej za przygotowanie personelu placówki lub organizatora do stosowania standardów, zasad przygotowania tego personelu do ich stosowania oraz sposób dokumentacji tej czynności;
- zasady i sposób udostępnienia rodzicom albo opiekunom prawnym lub faktycznym oraz małoletnim standardów do zaznajomienia się z nim i ich stosowania;
- osoby odpowiedzialne za przyjmowanie zgłoszeń o zdarzeniach zagrażających małoletniemu i udzielenie mu wsparcia;
- sposób dokumentowania i zasady przechowywania ujawnionych lub zgłoszonych incydentów lub zdarzeń zagrażających dobru małoletniego.
W standardach wprowadzanych w placówce lub miejscu prowadzonej działalności należy określić także:
- wymogi dotyczące bezpiecznych relacji między małoletnimi, a w szczególności zachowania niedozwolone;
- zasady korzystania z urządzeń elektroniczny z dostępem do sieci Internet;
- procedury ochrony dzieci przed treściami szkodliwymi i zagrożeniami w sieci Internet oraz utrwalonymi w innej formie;
- zasady ustalania planu wsparcia małoletniego po ujawnieniu krzywdzenia.
Obowiązek wprowadzenia standardów maja także podmioty świadczące usługi hotelarskie oraz turystyczne, a także prowadzące inne miejsca zakwaterowania zbiorowego, w zakresie niezbędnym do zapewnienia ochrony małoletnich. Standardy, w sposób dostosowany do charakteru i rodzaju prowadzonych usług, określają w szczególności:
- zasady zapewniające bezpieczne relacje między personelem podmiotu a małoletnim, a w szczególności zachowania niedozwolone wobec małoletnich;
- zasady i procedury identyfikacji małoletniego przebywającego w obiekcie hotelarskim i jego relacji w stosunku do osoby dorosłej, z którą przebywa w tym obiekcie;
- zasady i procedury reagowania w przypadku uzasadnionego przypuszczenia, że dobro małoletniego znajdującego się na terenie obiektu hotelarskiego lub korzystającego z usług turystycznych jest zagrożone;
- procedury i osoby odpowiedzialne za składanie zawiadomień o podejrzeniu popełnienia przestępstwa na szkodę małoletniego oraz zawiadomienie sądu opiekuńczego;
- zakres kompetencji osoby odpowiedzialnej za przygotowanie personelu podmiotu do stosowania standardów, zasady przygotowania tego personelu do ich stosowania oraz sposób dokumentowania tej czynności.
W standardach uwzględnia się sytuacje dzieci niepełnosprawnych oraz dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Standardy sporządza się, mając na względzie konieczność ich zrozumienia przez osoby małoletnie.
Obowiązek weryfikacji personelu
Od 15 lutego 2024 r., został również wprowadzony szerszy niż dotychczas obowiązek weryfikacji osób dopuszczonych do pracy lub do innej działalności z dziećmi (np. straż, praktyki) w Rejestrze Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym.
Kontrolę nad wprowadzeniem standardów ochrony małoletnich oraz prawidłową weryfikacją personelu będzie sprawował:
- wójt, burmistrz, prezydent miasta, starosta oraz marszałek województwa,
- organ prowadzący jednostkę systemu oświaty lub organ sprawujący nadzór pedagogiczny,
- Państwowa Inspekcja Pracy - w zakresie weryfikacji personelu w rejestrze.
Podmioty maja obowiązek co najmniej raz na dwa lata dokonywać oceny standardów w celu zapewnienia ich dostosowania do aktualnych potrzeb oraz zgodności z obowiązującym przepisami. Wnioski z przeprowadzonej oceny należy pisemnie udokumentować.
Podmioty udostępniają standardy na swojej stronie internetowej oraz wywieszają w widocznym miejscu w swoim lokalu, w wersji zupełnej oraz skróconej, przeznaczonej dla małoletnich.